Brzoza brodawkowata

Surowcem zielarskim jest bardzo dobrze znana i powszechnie w Polsce występująca brzoza.

1. Substancje aktywne
2. Działanie lecznicze
3. Dawkowanie i bezpieczeństwo

Ten post możesz również odsłuchać!

Trochę botaniki:

Pełna botaniczna nazwa to brzoza brodawkowata (Betula pendula Roth.) Należy ona do rodziny brzozowatych (Betulaceae). 

Substancje aktywne

Surowcem wykorzystywanym w farmacji jest liść brzozy (Betulae folium). Głównym składnikiem chemicznym tam występującym są flawonoidy, przede wszystkim pochodne kwercetyny (hiperozyd, rutozyd)  oraz pochodne mirycetyny i  kemferolu. Znajdziemy tam także garbniki katechinowe, kwasy organiczne (m.in. kwas askorbinowy, czyli witaminę C), fenolokwasy, triterpeny, żywice oraz różnego rodzaju związki mineralne. 

Działanie lecznicze

Głównym efektem farmakologicznym wywoływanym przez liść brzozy jest działanie moczopędne. Za efekt ten odpowiadają flawonoidy. Zwiększenie wydzielania moczu nie wiąże się jednocześnie z negatywnym wpływem na nerki. Surowiec działa także przeciwzapalnie oraz przeciwbakteryjnie w obrębie dróg moczowych. Tutaj także jest to następstwo obecności związków flawonoidowych. Pomocniczo wyciąg z brzozy stosuje się w leczeniu schorzeń skórnych, takich jak łuszczyca czy trądzik.

Liść brzozy jest składnikiem mieszanek ziołowych oraz preparatów płynnych o działaniu moczopędnym, stosowanych w schorzeniach dróg moczowych czy kamieniach nerkowych. W aptekach dostępny jest czysty sok z brzozy, który działa także oczyszczająco na organizm (głównie poprzez zwiększenie diurezy i nasilenie wydalania toksycznych związków).  

Dawkowanie i bezpieczeństwo

Maksymalna dawka dzienna rozdrobnionego surowca to 3 gramy w postaci naparu. Maksymalna dawka soku to zaś 15 ml, czyli łyżka stołowa. Do działań niepożądanych zalicza się reakcje alergiczne oraz zaburzenia żołądkowo-jelitowe. Nie zaleca się go stosować u dzieci poniżej dwunastego roku życia, a także u kobiet ciężarnych. 

Mgr Farm. Maciej Ciach

Bibliografia:

1. Farmakognozja pod redakcją Ireny Matławskiej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu,2008, Poznań 
2. Farmakognozja Stanisław Kohlmunzer, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2000, Warszawa 
3. European Union herbal monograph on Betula pendula Rothand, folium